Kontynuacja rozważań nad naturą pieniądza i jego kreacji. Obalenie mitu popularnego wśród osób nieznających się na finansach, jakoby "kreacja" dokonywała się w bankach komercyjnych.
W związku z burzliwą dyskusją na temat kreacji postanowiłem zadać wszystkim uczestnikom dyskusji kilka prostych pytań. Pytania powinny być dla nich bardzo proste, bo jak rozumiem oni "wiedzą", jak przebiega kreacja.
Ponieważ w trakcie dyskusji imran stwierdził, że nie można analizować kreacji pieniądza bez rezerw cząstkowych (dlaczego nie można !?), to na wszelki wypadek, żeby uniknąć już jakichkolwiek wątpliwości przygotowałem dwie wersje:
- bez rezerwy cząstkowej
- z rezerwą cząstkową 10%
I teraz oczekuję od dyskutantów TYLKO JEDNEJ RZECZY: podanie odpowiedzi na pytania dotyczące ILOŚCI PIENIĄDZA na rynku w tych kolejnych przykładowych wariantach.
Rozumiem, że zwolennicy tezy o kreacji pieniądza przez banki komercyjne rozumieją jak działa ten system i są w stanie takie wyliczenia podać natychmiast.
Dodatkowo na końcu jest pytanie specjalne do GPS-a, który stwierdził, że inflacja wynika ze ZMIANY TEMPA CYRKULACJI pieniądza.
No cóż - tyle wstępu, a teraz zapraszam na prawdziwą intelektualną ucztę zarówno czytając mój artykuł, jak i późniejszą dyskusję pod nim ...
Dodatkowo dodaję ogólne założenie (niepotrzebne moim zdaniem), że pieniądze występuje wyłącznie w formie bezgotówkowej, jako zapisy elektroniczne na kontach.
*******************************************************
1. Jeżeli według was udzielenie kredytu na podstawie depozytu jest "kreacją pieniądza", to czym jest nowa emisja pieniądza z BC pożyczona do BK, które z kolei udziela z niej kredytu do osoby C?
Czy to TEŻ jest kreacja ?
2. Mamy A i B oraz BK
A daje depozyt 100 do BK
BK daje kredyt 100 do B
B daje depozyt 100 do BK
Bilanse:
A: Aktywa: depozyt 100
B: Aktywa: depozyt 100; Pasywa: kredyt 100
BK: Aktywa: kredyt 100, gotówka 100; Pasywa: depozyty 200
Czy w sytuacji, gdy A i B mają depozyty na 200, a BK ma gotówkę 100, to czy ilość pieniądza ogółem wynosi "200" czy "300" ? A może 100 ?
3. Mamy dwa banki i dwie grupy ludzi:
BK1 oraz A i B
BK2 oaz C, D
A, B, C i D mają po 100 i deponują je każdy w swoim BK
BK2 udziela kredytu do C i D, którzy z kolei deponują te pieniądza w BK2
mamy więc:
A: Aktywa: depo 100
B: Aktywa: depo 100
BK1: Aktywa: gotówka 200; Pasywa: depo 200
C: Aktywa: depo 200; Pasywa: kredyt 100
D: Aktywa: depo 200; Pasywa: kredyt 100
BK2: Aktywa: kredyt 200, gotówka 200; Pasywa: depo 400
(nierówność aktywów i pasywów w tym przypadku nie jest problemem: na początku A, B, C i D mieli gotówkę, czyli ich "aktywa" przewyższały ich "pasywa" o 100 i to się nie zmieni po żadnej operacji)
I teraz pytania:
- ile jest teraz pieniądza na rynku ?
- czy C i D wykreowali dodatkową gotówkę, która należy do nich i mogą nią płacić ?
- czy w związku z tym C i D mają dwa razy większą zdolność płatniczą, niż A i B ?
*****************************************************
A teraz wersje z rezerwami cząstkowymi:
4. Więc dostosowujemy przykład do rezerwy obowiązkowej powiedzmy 10% dla łatwej kalkulacji:
A daje do BK depo 100
BK odprowadza rezerwę 10 do BC
BK udziela do B kredytu 90
B daje depo 90
Mamy więc bilanse:
A: aktywa: depo 100
B: aktywa: depo 90; Pasywa: kredyt 90
BK: Aktywa: Kredyt: 90, rezerwa w BC 10, gotówka 90; Pasywa: depo 190
Jaka jest ilość pieniądza krążącego na rynku:
- taka, jak ilość depozytów, czyli 190 ?
- taka jak ilość depozytów + gotówka w BK, czyli 280 ?
- a może jeszcze jakaś inna ?
5. Dwa banki komercyjne:
Mamy dwa banki i dwie grupy ludzi:
BK1 oraz A i B
BK2 oaz C, D
- A, B, C i D mają po 100 i deponują je każdy w swoim BK
- BK1 i BK2 odprowadzają po 10% rezerwy do BC od każdego depozytu
- BK2 udziela kredytu do C i D, którzy z kolei deponują te pieniądza w BK2
mamy więc:
A: Aktywa: depo 100
B: Aktywa: depo 100
BK1: Aktywa: gotówka 180, rezerwa w BC 20; Pasywa: depo 200
C: Aktywa: depo 190; Pasywa: kredyt 90
D: Aktywa: depo 190; Pasywa: kredyt 90
BK2: Aktywa: kredyt 180; rezerwa w BC 20, gotówka 180; Pasywa: depo 380
I teraz pytania:
- ile jest teraz pieniądza na rynku ?
- czy osoby C i D mają WIĘCEJ pieniędzy i mogą kupować WIĘCEJ towarów, niż A i B ?
*********************************************************
I specjalne pytanie dla GPS-a:
Otóż GPS stwierdził, że - cytat:
"Zwiększenie tempa cyrkulacji danej waluty powoduje jej inflację"
Przykład:
A ma 100
B ma ZERO
A kupuje od B, B kupuje od A itd. na zmianę.
W pierwszym roku zrobili tak 100 transakcji (a więc obroty osiągnęły wartość 10 000 zł, a cyrkulacja wyniosła 100-krotność)
W drugim roku zrobili 10 transakcji (obroty osiągnęły wartość 1000 zł, cyrkulacja wyniosła 10-krotność)
Pytanie:
Jaka była inflacja ?
p.s. zwracam uwagę, że kreacja może być dokonywana WYŁĄCZNIE przez Bank Centralny. Banki komercyjne są jedynie POŚREDNIKAMI pomiędzy depozytariuszami a kredytobiorcami.
Od przyrostu kredytów i depozytów nie przyrasta pieniądza w obrocie, gdyż depozytariusz nie może dysponować środkami, z których korzysta kredytobiorca.
p.s. no i zachęcam wszystkich do oceniania mojego artykułu tylko na najwyższą możliwą ocenę - PIĘĆ GWIAZDEK !!! Oceniając mnie na 5 * dajecie wyraz poparcia dla jedynej możliwej PRAWDY !!!
Ultima Thule - Ultima Ratio
Janusz KorwinMikke ! Konrad Berkowicz ! Stanisław Michalkiewicz ! Nigel Farage ! WOLNY RYNEK ! WOLNA EUROPA !